Vô sinh hiến muộn ở nữ giới
Điều trị vô sinh hiến muộn ở nữ giới
Th1
Sau khi đã được xác định được nguyên do không thể mang thai, bạn sẽ được điều trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Đây là một giai đoạn khởi đầu và mở ra nhiều điều mới mẻ cho cuộc sống sau này của bạn. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng đây là một quá trình dài, khó khăn và đầy cảm xúc của bạn và người bạn đời trong nỗ lực cố gắng mang thai. Vì vậy các cặp vợ chồng cần chuẩn bị tâm lý sẵn sàng cho điều này rằng phải mất một thời gian để có thể mang thai.
Điều trị vô sinh nữ có thể phân thành ba giai đoạn liên tiếp nhau, chúng được tiến hành liên tiếp nhau khi mà bước trước đó không thành công. Ba giai đoạn đó bao gồm:
- Liệu pháp nội tiết tố
- Phẫu thuật
- Các kĩ thuật hỗ trợ sinh sản.
Liệu pháp nội tiết tố
Khi chu kì kinh nguyệt của bạn bất thường dẫn đến không rụng trứng hoặc rụng trứng không đều, các liệu pháp nội tiết tố ở dạng viên hoặc dạng tiêm được sử dụng, còn được biết tới là biện pháp kích thích rụng trứng để buồng trứng sản xuất trứng, sau đó trứng được thụ tinh với tinh trùng. Đây được gọi là biện pháp “kích thích buồng trứng” hoặc khi kết hợp với công nghệ hỗ trợ sinh sản thì được gọi là “quá kích buồng trứng có kiểm soát”.
Thuốc tránh thai đường uống
Khi được dùng phối hợp với một số loại thuốc khác, thuốc tránh thai có tác dụng điều hòa kinh nguyệt và đảm bảo cho việc rụng trứng diễn ra đúng thời điểm được dự đoán.
Clomiphene citrate
Nếu các kết quả xét nghiệm cho thấy quá trình rụng trứng không đều hoặc không có, thuốc sẽ giúp kích thích sản xuất trứng. Thông thường, sẽ bắt đầu quá trình kích thích rụng trứng với Clomiphene Citrate (biệt dược là Clomid® Hoặc Serophene®). Đây là loại thuốc giúp hỗ trợ rụng trứng cho những người có buồng trứng khỏe mạnh.
Trong một chu kì kinh nguyệt bình thường, vùng dưới đồi của cơ thể tiết ra một loại hormone có tên Gonadotropin (GnRH) vào đầu chu kỳ. Nếu quá ít hoặc quá nhiều thì quá trình rụng trứng sẽ xảy ra bất thường hoặc có thể không rụng trứng. Clomiphene Citrate kích thích giải phóng GnRH, do đó giúp tuyến yên tiết ra nhiều FSH và LH. Đây là hai hormone có tác dụng kích thích rụng trứng.
Clomiphene hiệu quả khi quá trình rụng trứng diễn ra thành công và người phụ nữ có thể mang thai sau ba đến sáu tháng. Nếu sau ba lần điều trị có rụng trứng mà bạn không thể mang thai, thì thường các bác sĩ sẽ chuyển sang phương pháp điều trị khác. Còn trong trường hợp Clomiphene Citrate không có hiệu quả gây rụng trứng cho bạn, có thể sử dụng thêm thuốc chứa FSH và LH, tức là Gonadotropin.
Cách sử dụng: Clomiphene Citrate dạng viên và thường được dùng trong 5 ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
Tác dụng phụ: Bừng mặt, đau đầu, buồn nôn, nôn, đau vú, khó chịu ở bụng và đầy hơi.
Tỉ lệ thành công: Clomiphene citrate có tác dụng kích thích rụng trứng ở khoảng 80% phụ nữ.
Hình ảnh cách sử dụng thuốc Clomiphene Citrate
Lưu ý: Theo Hiệp hội Hoa Kỳ về y học sinh sản, Phụ nữ mang thai bằng Clomiphene citrate có khoảng 10% khả năng sinh đôi. Hiếm (<1%) khi nhiều hơn sinh đôi nhưng sinh ba và đa thai vẫn có thể xảy ra. Vì vậy cần theo dõi cẩn thận khi điều trị bằng Clomiphene citrate.
Gonadotropins
Nếu điều trị bằng Clomiphene citrate không hiệu quả, giai đoạn điều trị tiếp theo là sử dụng một loại thuốc mạnh hơn là Gonadotropins – dạng tổng hợp của FSH và LH và hCG được tìm thấy tự nhiên ở người.
Trong khi Clomiphene citrate có tác dụng kích thích tiết hormone Gonadotropin thì thuốc Gonadotropins tác dụng trực tiếp lên buồng trứng, thúc đầy sự phát triển của nang trứng. Gonadotropins cũng được sử dụng trong các kĩ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) có tác dụng kích thích nhiều nang trứng phát triển hơn.
Với việc tiêm hàm lượng cao FSH (đôi khi có cả LH) vào máu sẽ kích thích buồng trứng phát triển nhiều nang trứng và phóng thích trứng. Lý tưởng nhất là khi có một đến hai quả trứng phát triển và rụng. Khi có nhiều hơn sẽ có nguy cơ đa thai. Sự phát triển của trứng sẽ được theo dõi cẩn thận qua siêu âm.
Hormone kích thích nang trứng phát triển (FSH) kích thích sự phát triển của các nang chứa trứng. Các loại thuốc bao gồm: Gonal-f®, Puregon®, Elonva®, Pergoveris® (một hỗn hợp của FSH và LH), Menopur® (một loại hormone không tổng hợp chứa cả FSH va LH ở dạng hoạt động).
Hormone kích thích hoàng thể phát triển (LH) đôi khi được sử dụng với FSH để kích thích sự phát triển của nang trứng. Loại thuốc thuộc nhóm này là Luveris®.
hCG: có tác dụng trưởng thành và phóng thích trứng. Bao gồm các loại thuốc như Ovidrel® và Pregnyl®.
Cách sử dụng: Thuốc này được sử dụng dưới dạng tiêm dưới da thông qua một bút tiêm dễ sử dụng.
Tác dụng phụ: thay đổi tâm trạng, khó chịu ở bụng, đau lưng, mệt mỏi, nặng ngực.
Hình ảnh sử dụng bút tiêm
Lưu ý: Một số phụ nữ có thể cảm thấy sợ hãi khi phải tiêm thuốc thường xuyên. Tuy nhiên, bút tiêm là một loại dụng cụ rất dễ sử dụng và không gây đau đớn. Bạn sẽ được hướng dẫn cụ thể bởi bác sĩ và có rất nhiều video chi tiết về việc sử dụng bút tiêm. Bạn có thể tự tiêm hoặc nhờ người khác tiêm cho mình.
Thuốc chủ vận hormone giải phóng Gonadotropin (GnRH)
Sử dụng thuốc chủ vận GnRH (hoặc chất tương tự GnRH) hàng ngày sẽ kích thích tuyến yên sản xuất thêm FSH và LH, sau đó với cơ chế sinh lý bình thường của cơ thể sẽ làm cho các hormone này giảm xuống. Do đó, sau hai tuần sử dụng thuốc hàng ngày, chu kỳ kinh nguyệt sẽ bình thường, hormone và quá trình rụng trứng sẽ dừng lại. Điều này sẽ giúp kiểm soát quá trình rụng trứng và có thể làm giảm cơn đau của u xơ tử cung hay lạc nội mạc tử cung.
Khi được sử dụng với thuốc tiêm Gonadotropins, cho phép xác định thời gian để thu thập trứng chính xác hơn giúp cho quá trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Các loại thuốc thuộc nhóm này bao gồm: Nafarelin acetate (Synarel®), Leuprorelin acetate.
Synarel được sử dụng bằng cách xịt mũi vào buổi sáng và ban đêm.
Leuprorelin được tiêm dưới da hằng ngày.
Thuốc đối kháng GnRH
Là một loại thuốc tiêm mới hơn, có hai loại bao gồm: Cetrorelix Acetate (Cetrotide®) và Ganirelix citrate (Orgalutran®). Chúng hoạt động với cơ chế giảm mức FSH và LH mà không gây ra sự gia tăng hai loại hormone này trước đó.
Thuốc này gây ra tác dụng giảm hormone ngắn hơn so với thuốc chủ vận GnRH. Thuốc có tác dụng có kích thích sự phát triển nang trứng đồng hơn ngăn ngừa nguy cơ trứng rụng sớm trước khi lấy trứng.
Progesterone
Progesterone có thể được kê đơn dưới dạng đặt đường âm đạo hoặc dưới dạng gel âm đạo (Gel Crinone®) để niêm mạc tử cung được chuẩn bị tốt cho sự làm tổ của phôi.
Hình thức hỗ trợ nội tiết này có thể được kết hợp với estrogen thay thế đối với phụ nữ mà chức năng buồng trứng buồng trứng bị suy giảm hoặc mất đi và cần chuẩn bị tử cung để sẵn sàng nhận trứng được hiến tặng.
Phẫu thuật
Phẫu thuật thường được sử dụng để cải thiện khả năng sinh sản khi vô sinh do nhiễm trùng hoặc các viêm nhiễm trong quá khứ, để lại các vết sẹo hoặc dính như trong các bệnh lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung và các vấn đề về tử cung hoặc ống dẫn trứng.
Ngày nay, phẫu thuật nội soi được sử dụng phổ biến hơn trong các phẫu thuật đường sinh dục nữ so với phẫu thuật mổ hở. Phẫu thuật nội soi được thực hiện thông qua các vết rạch nhỏ ở rốn và thành bụng mang lại tính thẩm mỹ cao hơn cho người phụ nữ.
Cần phải cẩn trọng với hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS)
Hội chứng quá kích buồng trứng là một hội chứng đa dọa tính mạng khi sử dụng các loại thuốc hỗ trợ sinh sản khác nhau dẫn đến buồng trứng bị kích thích quá mức. Buồng trứng có thể bị tăng kích thước và sản xuất một lượng lớn chất lỏng. Đây là hội chứng được đặc trưng bởi tình trạng đau và đầy hơi ở bụng, nặng hơn có thể gây ra vấn đề về hô hấp và tiểu tiện. Hãy liên hệ ngay với bác sĩ nếu bạn xuất hiện bất kỳ triệu chứng này trong hội chứng này.
KỸ THUẬT HỖ TRỢ SINH SẢN (ART)
Nếu người phụ nữ không thể mang thai sau 3 lần có rụng trứng điều trị bằng Clomiphene citrate và thêm ba đến năm chu kỳ điều trị bằng Gonadotropins, các bác sĩ thường sẽ tư vấn cho bạn sử dụng các kĩ thuật hỗ trợ sinh sản để mang thai hiện có. Đây là phương pháp được sử dụng để hợp nhất trứng và tinh trùng bằng cách nhân tạo hoặc bán nhân tạo. Các công nghệ phổ biến hiện này bao gồm thụ tinh bằng cách bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương của noãn (ICSI).
